スワヒリ語の文法:条件節、接続形、派生形

条件節

条件節(p.94, 14章):〜が〜したら、〜した場合
時制接辞: -ki-
Maji yakichemka, tia unga.
Nikisoma Kiswahili, nitakwenda Tanzania.

接続形

①禁止・否定命令(p.66 9章):〜するな
Usiwe na wasiwasi.
Usifanye hivyo.
Usiende hospitali.

②意思表示・勧誘(p.72, 10章):〜しましょう
Twende pamoja.
Niende pamoja na Juma.
Tuonje chakula cha Kiswahili
Tule chakula.

③結果的用法(p.94, 14章):〜するまで〜した、〜してそれから〜した
mpaka+接続形:〜まで〜する
Songa kwa nvugu mpaka ugali uive vizuri.
Mwalimu alitufundisha tuhafamu vizuri.
Mwalimu alitufundisha tusifahamu vizuri.

④ili+接続形(p.112, 17章):〜が〜するために
Ninasoma Kiswahili ili niende Tanzania.
Juma anataka kuja Japani ili ajue utamaduri wa Kijapani.

⑤継起時制接辞+接続形(p.122, 19章):〜してから〜する
継起時制接辞:-ka-
Nataka nikatembelee Japani.
=Nataka niende nikatembelee Japani.

⑥Lazima+接続形(p.122, 19章):〜しなければならない
Bora+接続形:〜したほうがよい
Lazima nisome Kiswahili.
Bora uende hospitali.

派生形

①適用形(p.56, 7章):〜してやる、〜の代わりに〜する、〜に対して〜する、〜するための道具
適用形派生接辞:-i-, -e-, -li-, -le-
Nilimpikia chajio
Mtoto anamkimbilia mama
Mkono wa kulia

②可能形:〜することが可能である
可能形派生接辞:-ikan-, -ekan-
Mseto unapatikana mkahawani.
Juma anaonekana kama mgonjwa.

③使役形(p.88, 13章):〜させる
使役形派生接辞:-ez-, -ish-, -esh-
Kisamvu kimenipendeza.
Juma amenifurahisha.
Utanionesha nini?

④状態形(p.88, 13章):〜は〜という状態にある(他動詞の自動詞化)
状態形派生接辞:-ik-, -ek-
Majani yake yanalika.
Mlango umefungika.
Kikombe kimevunjika.
Hati hii inasomeka.

⑤受身形(p.100, 15章):〜れる、〜られる
受身形派生接辞:-w-
〜によって(行為者): na
Wanaitwaje kwa Kiswahili?
Nyama ilichomwa vizuri.
Niliitwa na mwalimu.

⑥相互形(p.106, 16章):〜し合う、互いに〜する
相互形派生接辞:-an-
Nilionana na mama yako.
Umefahamiana na baba yako?
Wamepeana mikono yao.

⑦反転形(p 106, 16章):閉める⇔開ける
反転形派生接辞:-u-
Wanafunga duka lao saa kumi jioni.
Wanafungua duka lao saa tatu asubuhi.
Mtoto amefumba macho.
Mtoto amefumbua macho.
Alichoma kisu.
Alichomoa kisu.